Sondazh: Destinacionet e fundjavave tuaja janë:
  • Bregdeti 60%
  • Zonat malore 20%
  • Qendrat historike 20%

Burrat janë më pak jetëgjatë se gratë? Shkenca tregon arsyen

Nga A2 CNN
15 Korrik 2022, 16:14 | Lifestyle
Burrat janë më pak jetëgjatë se gratë? Shkenca tregon

Është një fakt i vërtetuar që gratë jetojnë më gjatë se burrat. Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë kjo është e vërtetë në të gjitha vendet e botës, me përjashtim të Malit dhe e Swatinit. Një studim i fundit nga Universiteti amerikan i Virxhinias duket se ka identifikuar arsyen, që qëndron te kromozomi Y një nga përgjegjësit kryesorë për jetëgjatësinë më të shkurtër të burrave në krahasim me gratë.

Sipas grupit të studiuesve që kanë kryer studimin, rezultatet e të cilit janë publikuar në revistën Science, humbja e këtij kromozomi, shumë i zakonshëm gjatë plakjes, prodhon plagë në muskulin e zemrës që mund të çojnë në infarkt. Fenomeni i quajtur “fibrozë”, nxitet nga një sërë reagimesh të sistemit imunitar dhe në fakt është shumë i shpeshtë. Është vlerësuar se humbja e kromozomeve ndodh në 70% të 70-vjeçarëve. Deri tani ishte vënë re se burrat që vuajnë nga ajo kanë më shumë gjasa të vdesin në moshë të re dhe të vuajnë nga sëmundje të lidhura me plakjen si sëmundja e Alzheimerit, por ky studim ofron dëshminë e parë konkrete të lidhjes midis humbjes së kromozomeve dhe dëmtimit të shëndetit të meshkujve.

Studiuesit bien dakord që efektet e kësaj humbjeje të jenë pjesërisht në kontrast me një ilaç tashmë ekzistues, i cili synon plagët e rrezikshme që prodhohen në indet e trupit. Ky është pirfenidoni, një ilaç që përdoret për trajtimin e fibrozës pulmonare idiopatike dhe tani po testohet për insufiçiencën kardiake dhe sëmundjen kronike të veshkave, dy sëmundje të karakterizuara nga prania e plagëve në inde.

Fibroza është një çrregullim që prek veçanërisht duhanpirësit, por jo vetëm, dhe konkretisht realizohet në qelizat që i nënshtrohen qarkullimit të shpejtë, siç janë ato të gjakut. Është vënë re se ky dëmtim nuk prek qelizat riprodhuese dhe kjo do të thotë se nuk mund të transmetohet te fëmijët. Shkencëtarët e kanë kuptuar se si funksionon përmes eksperimenteve në minj. Nëpërmjet teknikës së inxhinierisë gjenetike Crispr ata zbuluan se humbja përshpejton sëmundjet e lidhura me moshën, duke i bërë minjtë më të prirur ndaj plagëve të indeve të zemrës dhe vdekjes së parakohshme.

A2 CNN Livestream

Debat - nga Alba Alishani