Sondazh: Sa ju kanë funksionuar dietat e shpejta pranverore?
  • Gjithmonë 18%
  • Me raste 45%
  • Asnjëherë 36%

“Shqipëria në kuvendim”

Nga A2 CNN
7 Dhjetor 2021, 17:19 | Aktualitet
“Shqipëria në kuvendim”

Angazhimi i qytetarëve dhe konsultimi publik janë nxitës të rëndësishëm të politikëbërjes efektive dhe të qëndrueshme. Në këtë drejtim, Instituti për Demokraci dhe Ndërmjetësim organizoi eksperimentin e parë për ushtrimin e demokracisë debatuese. 120 qytetarë morën pjesë në anketimin deliberativ “Shqipëria në Kuvendim” me qëllim angazhimin e qytetarëve në proceset vendimmarrëse në vend.

Kryetarja e Kuvendit, institucioni ku miratohen aktet më të rëndësishme për Shqipërisë, shprehet se një ushtrim i tillë mund të japë rezultate konkrete në demokracinë shqiptare. “Demokracia është një sinergji midis procesit dhe produktit. Edhe pse Demokracia Deliberative krijon përshtypjen sikur mbivlerëson procesin, ky ushtrim i fuqishëm demokracie nuk mund të mos japë produktin e vet në formën e institucioneve demokratike të konsoliduara dhe qeverisjes së mirë”, tha ajo..

Drejtor Ekzekutiv i Institutit për Demokraci dhe Ndërmjetësim, Sotiraq Hroni është i mendimit se konsultimi me qytetarët dhe debatimi i akteve është i domosdoshëm në proceset demokratike të Shqipërisë. “Asnjë institucion publik nuk mund të zëvendësojë për një kohë të gjatë dhe të efektshme domosdoshmërinë për përfshirje me argumente të qytetarëve apo më tej të shoqërisë civile. Shpresoj të jemi në gjendje të dëshmojnë përmes këtij ushtrimi se demokracia deliberative nuk është një utopi pavarësisht sa larg mund të duket”.

James Fishkin dhe Alice Sui, të dy profesorë në Stanford University ndajnë qasjen e tyre mbi këtë eksperiment. “Qytetarët debatojnë, me mendje të hapur, të informuar mbi çështje konkrete dhe duke diskutuar me të tjerët të cilët edhe mund të mos ndajnë të njëjtën qasje. Kjo është ajo që unë e quaj një sondazh deliberativ”, u shpreh Fishkin. “Për disa kjo është një eksperiencë që vjen një herë në jetë. Nga eksperienca tona dhe nga monitorimi i projekteve të tjera, kjo është gjëja që pjesëmarrësit vlerësojnë më shumë. Të mësojnë nga njëri-tjetri dhe të kuptojnë se çfarë e bën shoqërinë tonë kaq të jashtëzakonshme”, tha Sui.

Ky ushtrim demokracie u bë nën mbështetjen e ambasadës zvicerane në Tiranë, vend i cili ka në kulturën politike konsultimin me qytetarët aktet e shumta qeveritare. “Ne jemi të përfshirë në diskutime, por asnjëri nuk bën presion mbi qytetarët, as brenda familjes e as brenda vetë administratës shtetërore. Për shembull, unë si ambasador nuk marrë asnjë urdhër nga ministri im se si të votoj. Është një vendim i imi si qytetar dhe është sekret”, tha Adrian Maitre.

Diplomati zviceran ka disa këshilla për zbatimin e këtij procesi. “Mendoj se duhet ta përsërisim dhe ta amplifikojmë atë. Por më e rëndësishmja, ne duhet ta afrojmë në procesin vendimmarrës në Shqipëri. Kështu që pres me padurim që liderët shqiptar të përfshijnë më shumë në konsultime për të identifikuar jo vetëm kërkesat e qytetarëve, por edhe përfshirjen e tyre. Sepse unë mendoj se një lider i fortë nuk është ai që qeveris nga maja e pushtetit. Një lider i fortë shkëmben mendime dhe është i ndërgjegjshëm për këto diskutime dhe e bazon vendimmarrjen e tij në këtë konsultime”.

Por sa i efektshëm është një ushtrim i tillë në shoqërinë shqiptare? “Ia vlente dhe ishte një eksperiencë e mrekullueshme në trajtimin e të gjitha çështjeve që u bënë në këtë takim katër ditor”. “Mendoj se na ka ndikuar shumë, realisht, flas për veten time personalisht e ka ndryshuar shumë”. “Është një dëshmi që qytetarët, pavarësisht nivelit të edukimit, kualifikimit, të punës të që bëjnë, kanë të drejtën e tyre kushtetuese që të informohen dhe të marrin pjesë në mënyrë aktive në krijimin e demokracisë”, thonë disa nga pjesëmarrësit.

Koncepti i demokracisë debatuese është ende i ri në shoqërinë shqiptare dhe zhvillimi i tij sjell domosdoshmërish rritjen e pjesëmarrjes së publikut në proceset vendimmarrëse dhe më shumë llogaridhënie nga qeveria.

A2 CNN Livestream

Dita jonë