Shkencëtarët kanë zbuluar fytyrën e asaj që mund të jetë njeriu më i vjetër që ka ecur mbi Tokë, një grua që ka jetuar 45,000 vjet më parë.
Tiparet e saj të errëta u sollën në jetë nga një ekip ndërkombëtar akademikësh nga Brazili, Australia dhe Italia duke përdorur një model dixhital të kafkës së saj të thyer.
Mbetjet e fosilizuara të gjetura në Çeki më shumë se 70 vjet më parë janë vetëm një pjesë e kafkës, pasi studiuesit besojnë se ajo u konsumua nga një kafshë pas vdekjes.
Duke mos pasur akses të plotë në kafkën e lashtë, ata përdorën matje të regjistruara dhe imazhe referencë, të cilat studiuesit i përdorën më parë për të rikrijuar fytyrën e faraonit Tutankhamun të Egjiptit.
Gruaja, e quajtur Zlatý kůň, ose kali i artë, ishte ndër të parët Homo sapiens që jetoi në Euroazi pasi speciet tona migruan nga Afrika dhe gjenomi i saj mbante rreth 3% prejardhje të Neandertalit.
Zlatý kůň konsiderohet një njeri modern, pasi ky grup individësh kishte tru shumë të madh në krahasim me njerëzit e hershëm që dolën nga paraardhësit e ngjashëm me majmunët.
Procesi i përdorimit të imazheve dhe matjeve të regjistruara njihet si përafrim i fytyrës, i cili përdoret në studimet mjeko-ligjore. Ky është në thelb parashikimi i një fytyre nga një kafkë pa njohuri paraprake për pamjen e fytyrës së trashëgimlënësit përpara se të vdiste.
Bashkautori i studimit Cícero Moraes, një ekspert brazilian i grafikës, tha për Live Science se ai dhe ekipi përdorën të dhëna statistikore të regjistruara në vitin 2018 nga studiuesit që krijuan një rindërtim të kafkës për qëllime edukative.
“Ajo që na tërhoqi më shumë vëmendjen ishte qëndrueshmëria e strukturës të fytyrës, veçanërisht e nofullës së poshtme. Kur arkeologët gjetën kafkën, ekspertët e parë që e analizuan atë menduan se ishte një burrë dhe është e lehtë të kuptohet pse, përveçse kafka ka karakteristika që janë shumë të pajtueshme me gjininë mashkullore të popullatave aktuale, të cilat përfshijnë një nofull të fortë. Bie në sy se struktura e nofullës së Zlatý kůň përafrohet më shumë me Neandertalët”, tha Moraes.
Kafka e saj u gjet e ndarë në nëntë pjesë në vitin 1950 në një shpellë bullgare të quajtur Bacho Kiro dhe arkeologët besojnë se kafshët kanë gërryer fytyrën e gruas pas vdekjes. (A2 Televizion)