“Greonlanda ka qenë më e gjelbër 400 mijë vjet më parë”, studimi i ri përmbys hipotezat e mëparshme

Nga A2 CNN
9 Gusht 2023, 17:27 | Lifestyle
“Greonlanda ka qenë më e gjelbër 400 mijë vjet më

Një analizë e re e një bërthame akulli të marrë nga shtresa e akullit të Greonlandës ka zbuluar se, deri në 416,000 vjet më parë, ishulli i Arktikut ishte shumë më i gjelbër se sot. Rezultatet përmbysin hipotezat e mëparshme sipas të cilave akullnaja kontinentale e Greonlandës, e cila mbulon 80% të ishullit për rreth 2 milion km², ka ekzistuar në dy milionë e gjysmë vitet e fundit.

"Ne po zbulojmë se shtresa e akullit është shumë më e ndjeshme ndaj ndryshimeve klimatike nga sa mendonim më parë," thotë Tammy Rittenour nga Universiteti Shtetëror i Utah, i cili, me kolegët nga Universiteti i Vermontit dhe 14 institucione të tjera, raportuan gjetjet në “Science”.

Ky zbulim, theksojnë studiuesit, zbulon se shtresa e akullit, më shumë se 3000 metra e trashë në disa vende, nuk është aq e qëndrueshme sa duket.

"Ne gjithmonë kemi supozuar se shtresa e akullit ka mbetur pak a shumë e njëjtë për rreth dy milionë vjet e gjysmë, por hetimi ynë tregon se akulli u shkri mjaftueshëm për të lejuar që myshku, shkurret dhe insektet të rriteshin gjatë një periudha ndërglaciale e quajtur Faza 11 e Izotopit Detar, midis 424,000 dhe 374,000 vjet më parë”,  thotë Rittenour.

Kjo shkrirje ka shkaktuar të paktën një metër e gjysmë rritje të nivelit të detit në mbarë botën.

“Ishte një periudhë jashtëzakonisht e gjatë ngrohjeje me nivele mesatarisht të larta të dioksidit të karbonit në atmosferë. Gjëja alarmante e këtij zbulimi është se nivelet e sotme të CO2 janë 1.5 herë më të larta se atëherë”, shpjegon shkencëtari.

Edhe nëse njerëzit do të ndalonin papritmas aktivitetet që kontribuojnë në emetimet e gazeve serrë, “ne do të kishim përsëri nivele të larta të CO2 për qindra, ose ndoshta edhe mijëra vitet e ardhshme. Një degradim i ngjashëm në ditët tona do të kishte implikime për të gjithë globin dhe do të ishte veçanërisht shqetësues për mega qytetet tona bregdetare, ku banon një pjesë e madhe e popullsisë së botës”, thekson Rittenour.

Hulumtimi i ekipit është një vazhdim i atij që filloi disa vite më parë kur shkencëtarët gjetën mostra të mbledhura nga një projekt ushtarak i Luftës së Ftohtë. Në vitin 1959, ushtria amerikane nisi një mision top-sekret të quajtur “Iceworm Project” në Grenlandën veriperëndimore për të ndërtuar një bazë lëshimi të raketave balistike. Amerikanët dërguan gjithashtu shkencëtarë dhe inxhinierë për të kryer eksperimente në vendin e njohur si Camp Century, për të studiuar fizibilitetin e kryerjes së misioneve ushtarake nën akull në kushte të ftohtit ekstrem.

Të penguar nga stuhitë dhe kushtet e paqëndrueshme të akullit, bunkerët dhe tunelet nëntokësore të “Iceworm Project” u braktisën në vitin 1966.

Mostrat e mbledhura nga ata shkencëtarë përmes një bërthame sedimenti më shumë se 1200 metra të gjatë u harruan në një frigorifer.

“Ne kemi shumë pak mostra nga poshtë shtresës së akullit të Groenlandës sepse shumica e misioneve të shpimit ndalojnë kur arrijnë në bazën e akullit. Kështu, këto sedimente të Camp Century të analizuara sot përfaqësojnë një kapsulë unike dhe të pacenuar të kushteve të Groenlandës", përfundon Rittenour.

Ndërsa terreni i akullt qëndroi në ngrirje për më shumë se 60 vjet, teknologjia e studimit ka avancuar dhe më në fund kemi mundur të kemi detaje shkencore që dekada më parë nuk do të ishin fare të mundshme. (A2 Televizion)

A2 CNN Livestream

Latest Videos